Świadomość dotycząca konieczności dbania o środowisko naturalne nieustannie rośnie. Niemniej ilość produkowanych śmieci jest ogromna, a wiele osób wciąż zapomina o segregacji odpadów. Konsumpcyjny styl życia sprawia jednocześnie, że kupujemy więcej niż faktycznie jest nam potrzebne. Nielegalne wysypiska są coraz rzadziej spotykane, jednak wciąż istnieją. Wywóz śmieci do lasu lub w inne nieprzeznaczonego do tego miejsce wiąże się z dużym zanieczyszczeniem środowiska. Osoby, które w ten sposób pozbywają się odpadów muszą liczyć się z konsekwencjami prawnymi. Jakie kary zostały przewidziane w polskich przepisach?
Kary za nielegalne składowanie odpadów
„Dzikie wysypiska” mogą być zarówno dziełem pojedynczych osób, jak i zorganizowanych grup przestępczych, które w ten sposób popełniają przestępstwa środowiskowe. Gdy ilość odpadów jest bardzo duża i liczy np. kilka tysięcy ton, wywóz śmieci oraz ich utylizacja wiążą się z ogromnymi kosztami, rzędu kilkudziesięciu milionów złotych. Nielegalne składowanie odpadów skutkuje odpowiedzialnością karną. Informacje na ten temat można znaleźć w art. 183 k.k. Dotyczy on zarówno zachowań popełnionych w sposób umyślny, czyli z zamiarem przestępczym, jak i w sposób nieumyślny, z powodu niezachowania ostrożności. O czym dokładnie mówią przepisy?
- Osoby, które zajmują się składowaniem, usuwaniem, przetwarzaniem, zbieraniem, odzyskiwaniem, unieszkodliwianiem lub transportowaniem odpadów i substancji w sposób, który zagraża życiu lub zdrowiu, a także skutkuje pogorszeniem jakości wody, powietrza, ziemi lub zniszczeniami w świecie roślin i zwierząt, podlegają karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
- Ta sama kara dotyczy osób, które przywożą do kraju substancje zagrażające środowisku lub odpady pochodzące z zagranicy. Śmieci nie można również wywozić poza granice Polski. Pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat grozi też osobom, które wbrew swoim obowiązkom dopuściły do popełnienia takich czynów.
- Wywóz śmieci klasyfikowanych jako odpady niebezpieczne wiąże się z kolei z karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Dotyczy to osób, które nie posiadają wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia, a także przywożą z zagranicy lub wywożą za granicę tego typu śmieci.
- W przypadku działania nieumyślnego, istnieje kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.
Nielegalny wywóz śmieci – dodatkowe informacje
Należy zaznaczyć, że samo składowanie odpadów w sposób niezgodny z prawem, a dokładniej z zasadami gospodarki odpadami, nie wiąże się z odpowiedzialnością karną. Zbieranie i przetwarzanie odpadów bez zezwolenia lub niezgodnie z nim skutkuje karami administracyjnymi, przy czym górna granica wynosi 1 mln złotych. Odpowiedzialność karna pojawia się w momencie, gdy sposób składowania lub inne wymienione wyżej czynności powodują zagrożenie dla życia lub zdrowia człowieka, bądź wpływają negatywnie na środowisko naturalne. Oznacza to, że działania człowieka wiążą się z konkretnym niebezpieczeństwem.
Odrębnym rodzajem przestępstwa jest składowanie odpadów promieniotwórczych. Jeśli materiał jądrowy lub inne źródło promieniowania jonizującego zagrażają człowiekowi lub środowisku w znacznym rozmiarach, istnieje ryzyko kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Ta sama kara dotyczy osób, które dopuściły do popełnienia takiego czynu wbrew obowiązkom. Nieumyślny wywóz śmieci klasyfikowanych jako odpady promieniotwórcze wiąże się z kolei z grzywną, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do lat 2.